Pismo religijno-społeczne poświęcone polskiemu
      ewangelicyzmowi i ekumenii

NR 1/2021, s. 16–17

Sesja "Slowa i Mysli" nt. "Tolerancja czy akceptacja - o rownoprawne traktowanie mniejszosci religijnych i etnicznych w Polsce". Od lewej: Alfons Skowronek, Jaroslaw Swiderski, Ingeborga Niewieczerzal (fot. Aldona Karska)
Od lewej: ks. prof. Alfons Skowronek, prof. Jarosław Świderski, Ingeborga Niewieczerzał podczas sesji „Słowa i Myśli” na temat „Tolerancja czy akceptacja – o równoprawne traktowanie mniejszości religijnych i etnicznych w Polsce”, Warszawa, 28 maja 1991 r. (fot. Aldona Karska)

 

18 grudnia ubiegłego roku, nieco ponad miesiąc przed ukończeniem 93. roku życia, zmarł jeden z najwybitniejszych teologów katolickich, a jednocześnie szczery i zaangażowany ekumenista – ks. prof. dr hab. Alfons Skowronek. Nie trzeba szczególnie podkreślać, że Jego odejście jest ogromną stratą dla całego ruchu ekumenicznego w Polsce.

Ks. prof. Alfons Skowronek urodził się 26 stycznia 1928 r. w Piekarach Śląskich w wielodzietnej rodzinie górniczej. Po ukończeniu Śląskiego Wyższego Seminarium Duchownego i studiów na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 1954 r. przyjął święcenia kapłańskie. Po krótkim okresie pracy duszpasterskiej w diecezji katowickiej kontynuował studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, które w 1962 r. uwieńczył doktoratem. Potem przez kilka lat był na przemian wykładowcą w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie i jednocześnie kontynuował studia teologiczne w Holandii, Belgii i RFN. Uwieńczeniem jego wysiłku intelektualnego była habilitacja uzyskana w 1970 r. na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Monasterze (RFN) na podstawie rozprawy pt. „Sakrament in der evangelischen Theologie der Gegenwart” [Sakrament we współczesnej teologii ewangelickiej]. Godne podkreślenia jest to, że konsultantami i recenzentami rozprawy były takie sławy teologiczne, jak Edward Schillebeeckx, Joseph Ratzinger (późniejszy papież Benedykt XVI) i Karl Rahner.

Ksiądz Profesor w 1971 r. podjął wykłady w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, koncentrując uwagę na trzech kwestiach: sakramentologii, eklezjologii i ekumenizmie. W 1977 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1985 r. profesora zwyczajnego. W 1982 r. z jego inicjatywy utworzono Katedrę Teologii Ekumenicznej, którą kierował do 1993 r., to jest do przejścia na emeryturę.

W 1974 r. holenderscy teolodzy katoliccy i protestanccy wyszli z inicjatywą odbycia wspólnego sympozjum ekumenicznego z teologami protestanckimi, prawosławnymi, starokatolickimi i katolickimi z naszego kraju. Było to pierwsze historyczne spotkanie polskich teologów katolickich i niekatolickich, do którego – paradoksalnie – doszło nie w Polsce, lecz w Holandii. W pięcioosobowej delegacji katolickiej znajdował się ks. prof. Alfons Skowronek, wyróżniający się otwartością ekumeniczną, której dawał konkretny wyraz nie tylko podczas sympozjum, lecz także po powrocie do kraju. Nawiązały się tam także moje osobiste więzy z Księdzem Profesorem, które miały potem wieloletnią kontynuację.

W tym samym 1974 r. doszło wreszcie w Polsce do nawiązania oficjalnych stosunków między Kościołami zrzeszonymi w Polskiej Radzie Ekumenicznej a Kościołem rzymskokatolickim przez powołanie Komisji Mieszanej. Ks. prof. Alfons Skowronek był jej członkiem w latach 1977–1996. Od samego początku, to jest od 1978 r. brał też udział w pracach Podkomisji ds. Dialogu Komisji Episkopatu Polski i Polskiej Rady Ekumenicznej, w ramach której teologowie różnych wyznań dyskutowali nad takimi zagadnieniami, jak wzajemne uznanie chrztu, małżeństwa mieszane wyznaniowo itp. Jako uczestnik różnych konferencji i sympozjów międzynarodowych informował odbiorcę zagranicznego w sposób kompetentny i obiektywny o sytuacji ekumenicznej w naszym kraju. Był założycielem i pierwszym przewodniczącym (1993–1998) Polskiego Oddziału Światowej Konferencji dla Pokoju. Od 1970 r. był członkiem redakcji międzynarodowego periodyku teologicznego „Concilium”, propagującego idee Soboru Watykańskiego II.

Podczas wspomnianego wyżej sympozjum polsko-holenderskiego ks. prof. Alfons Skowronek miał okazję poznać ks. prof. Witolda Benedyktowicza, ówczesnego kierownika Katedry Teologii Systematycznej w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, uczelni kształcącej teologów protestanckich, prawosławnych i starokatolickich. Znajomość ta zaowocowała wkrótce współpracą między ATK i ChAT. W semestrze zimowym 1980/81 ks. Skowronek osobiście wygłosił w ChAT kilka wykładów na temat eklezjologii Kalwina. Ks. prof. Benedyktowicz miał również okazję prowadzić wykłady dla studentów ATK.

Ks. prof. Alfons Skowronek był też inicjatorem zorganizowania sympozjum na temat: „Marcin Luter w refleksji ekumenicznej”, które odbyło się w listopadzie 1982 r., to jest u progu pięćsetlecia urodzin reformatora z Wittenbergi. Do wygłoszenia referatów zdołał pozyskać wybitnych luterologów, katolików i protestantów, z obu ówczesnych państw niemieckich i Polski. Sympozjum to, które zgromadziło liczne rzesze duchowieństwa i świeckich z różnych Kościołów, stanowiło...

 

Pełny tekst artykułu (po zalogowaniu w serwisie)

Jak uzyskać pełny dostęp do zasobów serwisu jednota.pl

* * * * *

Karol Karski – profesor teologii ewangelickiej, ekumenista, emerytowany pracownik naukowy Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, były redaktor naczelny „Studiów i Dokumentów Ekumenicznych”