Pismo religijno-społeczne poświęcone polskiemu
      ewangelicyzmowi i ekumenii

Okładka 10/2003NR 10 / 2003


Przylądek Dobrej Nadziei został odkryty przez portugalskiego żeglarza Bartolomeo Diaza już w 1486 roku, ale Portugalczycy zajęci zakładaniem kolonii w Indiach i Indonezji, nie poświęcili temu miejscu większej uwagi, choć zdarzało się, że ich statki odpoczywały w zatoce, zaś kapitanowie zostawiali tutaj co bardziej krnąbrnych marynarzy. Znaczenie Przylądka docenili dopiero Holendrzy, którzy w 1652 roku postanowili założyć tutaj kolonię. Miała ona za zadanie zaopatrywanie statków holenderskich w świeżą żywność oraz wodę pitną (także tę wysokoprocentową), skąd jej nieoficjalna nazwa: "Tawerna Siedmiu Mórz". Naturalnie holenderscy koloniści mieli także prawo do obsługi duszpasterskiej i w 1652 roku gubernator Jan van Riebeeck powołał do życia pierwszą parafię ewangelicko-reformowaną w Kapsztadzie. Należała ona do Holenderskiego Kościoła Reformowanego (NGK), a pastorów wyznaczał jej konsystorz w Amsterdamie. Holenderska Kompania Wschodnioindyjska bardzo skrupulatnie dbała o prawowierność religijną kolonii, gdzie tylko NGK miał prawo do posługi duszpasterskiej, a na osiedlenie się w kolonii zezwalano jedynie protestantom. Tę uprzywilejowaną pozycję NGK zachował aż do panowania brytyjskiego.

Pomimo rozwoju kolonii początkowo władze Kampanii nie chciały wysłać tu pastora, chcąc zaoszczędzić na jego pensji; zadowalały się opłacaniem świeckiego kaznodziei. Dopiero wzmożone osadnictwo holenderskich chłopów (buren - stąd nazwa białych kolonistów w RPA Burowie) oraz ponaglenia amsterdamskiego konsystorza, doprowadziły wreszcie do tego, iż 17 sierpnia 1665 roku do Kapsztadu przybył pierwszy pastor ewangelicki i sprawował pierwszą Wieczerzę Pańską. Do końca XVII wieku w całej kolonii powołano jeszcze dwie parafie, z których jedną założyli hugenoccy uchodźcy z Francji (zob. "Jednota" 12/97). W 1800 roku cała kolonia liczyła już 7 parafii reformowanych.

Kazimierz Bem

Ewangelicy reformowani w Republice Południowej Afryki - pełny tekst

Jak uzyskać pełny dostęp do zasobów serwisu jednota.pl