Drukuj

ImageNa fotografii: Ludwik Rode (1875-1916) z żoną Amalią z Bomertów (1884-1929). Ze zbiorów T. Świątka
NR 4 / 1989

Nazwisko Rode w takiej pisowni spotkać można jeszcze dziś we Francji, Niemczech, Danii, a nawet Holandii. Pierwszym, który je rozsławił poza granice własnej ojczyzny, był skrzypek francuski, Pierre Rode (1774-1830), kompozytor, twórca koncertów i capriciów skrzypcowych, nadworny skrzypek cesarza Napoleona I Bonaparte.

Początek polskiej linii, wywodzącej się ponoć z miasteczka Pattingen w Królestwie Hanowerskim, dał Karol Frycz Rhode (1713-1791), aptekarz, mieszkający w Warszawie, przy ul. Nowomiejskiej 169. Nie znamy dokładnej daty jego urodzin ani śmierci, nie wiemy również, z kim był żonaty. Nie można tych danych ustalić z braku dokumentów. Nieco więcej wiemy o jego synu. Krzysztofie Henryku Rhode1 który przez trzydzieści lat był prowizorem w aptece Kazimierza Fryzego, konsyliarza JKM, przy Krakowskim Przedmieściu. W dokumentach zboru ewangelicko-augsburskiego w Warszawie zachowały się podpisy ich obu. co wskazuje na fakt, że zaliczali się do znamienitszych obywateli naszego miasta i działaczy Kościoła.

Krzysztof H. Rhode rozsiał się z apteka Fryzego w 1776 r., tj. po otrzymaniu nominacji na aptekarza królewskiego przy ówczesnym monarsze, Stanisławie Auguście Poniatowskim. Musiał być dobrym i sumiennym pracownikiem, który nie zawiódł nigdy swego pryncypała, skoro ten poświęcił mu następujący zapis w testamencie:
...Imć Panu Rhodemu, aptekarzowi teraz Jego Królewskiej Mości, a mojemu kochanemu prowizorowi, przeszłemu z apteki mojej, za jego szczery afekt ku mnie, wszelkie usługi i prace przy robieniu znacznej dla mnie fortuny et in vim gratitudinis naznaczam ze srebra jako niżej: dwie skrzyneczki, dwa dzbanki, jeden do kawy wielki, drugi do mleka i jeden szpilszal (właśc. Spülschale, tzn. miseczka - przyp. autora) do płukania farfurek (czyli porcelany). Krzysztof H. Rhode miał dwoje dzieci: syna Gottlieba i córkę Annę Rozynę. Datę ich urodzin można obliczyć na podstawie Księgi konfirmantów, z której wynika, że Anna konfirmowana była dnia 12 kwietnia 1781 r. przez pastora Fryderyka Cerullego, a jej brat w październiku tego samego roku przez pastora Gottlieba Ringeltaube’a. W owym czasie młodzież przystępowała do konfirmacji w wieku czternastu lat. co było regułą, można więc przypuszczać, bez obawy popełnienia większego błędu, że Anna i Gotilieb urodzili się ok. 1767 r.

Gottlieb Rhode został kupcem i ożenił się z Dorotą Klossin (ur. 1771 r.), z którą miał czworo dzieci: Bernarda Daniela (1790-1894), Samuela Krzysztofa (1792-1823), Piotra Krystiana (1794-1859) i Dorotę (1809-ok. 1870). Jego córka, wspomniana wyżej Dorota, nie wyszła za mąż, mieszkała początkowo w domu Amelii Lilpop na rogu ulic Długiej i Bielańskiej, a następnie przy Nowym Świecie w pałacu hr. Zamoyskich. W spisach mieszkańców Warszawy z połowy ubiegłego wieku figurowała jako bona.

Tadeusz Władysław Świątek

Pełny tekst artykułu po zalogowaniu w serwisie.

Jak uzyskać pełny dostęp do zasobów serwisu jednota.pl