1 / 2000
Do Kościołów członkowskich
Konferencji Kościołów Europejskich
i Europejskich Konferencji Episkopatów
Genewa/St. Gallen, w lipcu 1999
Drodzy przyjaciele w Chrystusie,
Pozdrowienia w imieniu naszego jedynego Pana Jezusa Chrystusa.
Z upoważnienia wspólnego komitetu Konferencji Kościołów Europejskich [KEK] i Rady Konferencji Episkopatów Europy [CCEE] wyrażamy radość, że możemy zaprosić wasz Kościół do udziału w wydarzeniu, które rokuje, iż stanie się jedną z najważniejszych inicjatyw ekumenicznych w Europie. Ma to miejsce w krytycznym momencie życia naszego kontynentu, jako że zbliżamy się do nowego milenium.
Jako załącznik znajdziecie kopię projektu proponowanej
Charta Oecumenica dla Europy.
Chcielibyśmy wam objaśnić tło owej Charta Oecumenica, proces jej przygotowania i dalsze kroki, jakie należy podjąć – kroki, do których realizacji zapraszamy obecnie wasz Kościół.
Tło
Drugie Europejskie Zgromadzenie Ekumeniczne, obradujące w Grazu (Austria) w 1997 r. pod hasłem: „Pojednanie – dar Boży i źródło naszego życia”, sformułowało między innymi następujące zalecenie:
Zalecamy Kościołom opracowanie wspólnego dokumentu, zawierającego podstawowe obowiązki i prawa ekumeniczne oraz wyprowadzającego z tego szereg ekumenicznych wytycznych, reguł i kryteriów, które Kościołom, ich kierownictwom i wszystkim członkom pomogą rozróżniać między prozelityzmem a świadectwem chrześcijańskim, jak również między fundamentalizmem a prawdziwą wiernością wobec wiary, a w ostatecznym efekcie pomogą kształtować stosunki między Kościołami większościowymi i mniejszościowymi w duchu ekumenicznym (Zalecenia dalszych działań, 1.2).
Zalecenie to uzasadniano w sposób następujący: Trudna sytuacja, w której z powodu różnych okoliczności znajduje się obecnie wspólnota ekumeniczna, domaga się podjęcia świadomych przeciwdziałań. Konieczne wydaje się pielęgnowanie ekumenicznej kultury współżycia i współpracy oraz stworzenie podstawy do tego zobowiązującej.
W następstwie Zgromadzenia w Grazu, zgodnie z jego wytycznymi, dyskutowano w kręgach KKE i CCEE [Rady Konferencji Episkopatów Europy] nad ideą Charta Oecumenica, chcąc w ten sposób przyczynić się do postępu w dziedzinie pojednania między Kościołami w Europie, a tym samym wnieść wkład do pojednania w Europie. Podczas posiedzenia w lutym 1998 r. w Rzymie wspólny komitet KKE i CCEE ustalił procedurę wdrażania tego projektu.
Zgodnie z nią w październiku 1998 r. w Cartigny k. Genewy spotkała się mała grupa robocza wyznaczona przez KKE i CCEE, która po intensywnych dyskusjach opracowała projekt planu. Następnie KKE i CCEE powołały większą grupę złożoną z około 40 reprezentantów różnych Kościołów europejskich (dobranych według klucza konfesyjnego i geograficznego), która spotkała się pod koniec kwietnia 1999 r. w Grazu. Grupa ta zbadała i szczegółowo przedyskutowała projekt planu. W wyniku dyskusji grupa robocza zrewidowała pierwszy projekt i opracowała dokument, który obecnie otrzymujecie.
Następny krok
Następny krok, którego czas trwania jest przewidziany na ponad rok, polega na zaproszeniu wszystkich Kościołów członkowskich KKE i CCEE do przestudiowania i przedyskutowania tego projektu, zwłaszcza pod kątem jego przepracowania i rozwinięcia. Przy okazji wyrażamy nadzieję, że każdy Kościół i każda konferencja episkopalna wciągnie do dyskusji na temat Karty możliwie dużą liczbę parafii, diecezji i grup kościelnych. Należy dyskutować nad nią nie tylko w obrębie Kościołów, lecz także w stosunkach międzykościelnych uwzględniających kontekst narodowy, aby jej wpływ na życie ekumeniczne mógł zostać właściwie oceniony.
Szczególnie mile widziane są komentarze w ramach odpowiedzi na następujące pytania:
1. W jakiej mierze cały ten dokument mógłby być przyjęty przez wasz Kościół? Czy mógłby służyć jako zachęta i apel do pogłębienia życia ekumenicznego oraz do zwiększenia współodpowiedzialności Kościołów za Europę?
2. Jakie punkty tego dokumentu należy przepracować i jak należy to uczynić?
3. Jakie ważne punkty, które są przedmiotem zaangażowania Kościołów, a nie zostały tutaj wymienione, należałoby dodać jako uzupełnienie?
4. Jaką praktyczną wartość mógłby mieć taki dokument oraz jak mógłby stymulować życie ekumeniczne w waszym środowisku i na płaszczyźnie ogólnoeuropejskiej?
Prosimy was o nadsyłanie odpowiedzi do 1 września 2000 roku.
Odpowiedzi Kościołów członkowskich KKE należy przesyłać pod adresem Sekretariatu Generalnego KKE w Genewie, odpowiedzi rzymskokatolickich konferencji episkopalnych – pod adresem biura CCEE w St. Gallen.
Mamy nadzieję, że ten projekt i dyskusja nad nim w waszym środowisku stworzy okazję do dalszych debat ekumenicznych. Jako KKE i CCEE oferujemy gotowość udzielania pomocy, polegającej na przykład na organizowaniu wizyt zespołowych w waszym Kościele lub kraju albo na uczestniczeniu w spotkaniach, które sami zorganizujecie w celu przedyskutowania Karty. Chętnie wysłuchamy waszych propozycji na ten temat.
Ostatnie etapy
i prezentacja Karty
Po 1 września 2000 r. grupa robocza zbada otrzymane odpowiedzi i opracuje ostateczną wersję tekstu, która na początku 2001 r. zostanie przedłożona wspólnemu komitetowi KKE i CCEE. Jeśli komitet stwierdzi, że przygotowany tekst może prawdopodobnie liczyć na pełną akceptację wszystkich Kościołów Europy, wówczas zostanie podpisany przez prezydentów KKE i CCEE oraz przedłożony Kościołom europejskim bezpośrednio po Wielkanocy 2001 r. Okazją po temu będzie Europejskie Spotkanie Ekumeniczne, planowane w tym terminie przez KKE i CCEE.
Nie będzie to jednak zakończenie całego procesu, lecz dopiero jego właściwy początek. Mamy nadzieję, że Charta Oecumenica zostanie przyjęta przez wszystkie Kościoły jako deklaracja ich zobowiązania do wzajemnego pojednania oraz że służyć będzie wspólnemu świadectwu i służbie na rzecz pokoju i sprawiedliwości w całej Europie. W ten sposób Charta Oecumenica może stać się wzorcem, według którego Kościoły mogą oceniać swoją działalność, rozwój wzajemnych relacji oraz wspólne świadectwo na rzecz Ewangelii pojednania.
Oczekujemy z radością na waszą współpracę w tym przedsięwzięciu i na rychłą odpowiedź waszego Kościoła.
Zapewniamy o naszych modlitwach i najlepszych życzeniach
Wasi w Chrystusie
/-/ Metropolita Jérémie Caligiorgis
Prezydent
Konferencja Kościołów Europejskich
/-/ Miloslav Kardynał Vlk
Prezydent
Rada Konferencji Episkopatów Europy