Pismo religijno-społeczne poświęcone polskiemu
      ewangelicyzmowi i ekumenii

Nr 8 / 1989

KODEŃ 1989

Spotkania kodeńskie są już stałą częścią ekumenicznego kalendarza w naszym kraju i od ubiegłego roku odbywają się w stałym terminie, tj. w ostatni weekend maja. Tegoroczne pod hasłem „Zjednoczyć na nowo w Chrystusie” (Ef. 1:10) miało miejsce w dniach 26-28 V. Przybyło nań ok. 400 młodych łudzi ze wszystkich stron kraju. Reprezentowali różne wyznania i różne ruchy wewnątrzkościelne. I tak, spotkać można było zielonoświątkowców z Warszawy i Siedlec, grupę z Ruchu Odnowy w Duchu Świętym z Bielska-Białej, uczestników spotkania ekumenicznego w Peczu na Węgrzech (sympatycy wspólnoty Taizé), studentów seminariów duchownych, Siostry Misjonarki Św. Rodziny, młodzież duszpasterstwa akademickiego z Siedlec, Gdańska, Kielc, Raszyna i ze Śląska, grupę młodzieży z Ruchu Światło-Życie z Podkowy Leśnej, luterańsko-katolicką grupę z Węgrowa oraz młodzież studencka z ChAT i ATK.

Piątkowy wieczór rozpoczęto nabożeństwem w kościele pw. Św. Ducha, które odprawił (pełniąc jednocześnie posługę Słowa Bożego) ks. Adam Kleszczyński, zastępca naczelnego superintendenta Kościoła Metody stycznego. W kazaniu nawiązał do wydarzenia zesłania Ducha-Pocieszyciela, którego obecność sprawia „dziwne rozgrzanie serc” i powoduje, że chrześcijanie nigdy nie pozostają sami. Po nabożeństwie odczytano listy skierowane do uczestników spotkania. Resztę wieczoru wypełniło ognisko na Kalwarii, podczas którego uczestnicy zjazdu przedstawiali się, dzielili najnowszymi doświadczeniami ekumenicznymi (uczestnicy Europejskiego Ekumenicznego Spotkania Miodnych w Bazylei odczytali apel do młodzieży, oraz – a może przede wszystkim – wychwalali Boga śpiewem. Drugi dzień spotkania rozpoczęto uroczystością eucharystyczną w bazylice kodeńskiej, którą celebrował ordynariusz diecezji siedleckiej bp Jan Mazur wraz z o. Andrzejem Madejem OMI oraz ks. doc. Michałem Czajkowskim, profesorem ATK w Warszawie. Przewodniczący liturgii wygłosił również homilię. Rozpoczynając swe pasterskie słowo Ksiądz Biskup powitał braci w kapłaństwie, duchownych innych wyznań przybyłych na zjazd oraz wszystkich ekumenicznych pielgrzymów. Mówiąc o posłudze Jezusa Chrystusa wskazywał na jej jednoczący charakter: Jezus przyszedł, „aby rozproszone dzieci zgromadzić w jedno”, aby zburzyć mur, jaki człowiek wzniósł między Bogiem a sobą. Uczestnikom zjazdu życzył, by spotykając się i modląc, przeżywali wolę Jezusa Chrystusa zawartą w Jego testamencie (Jn 17) i wolę jedynego Boga, „aby wszystko na nowo zjednoczyć w Chrystusie” (Ej. 1:10). Kolejne godziny poświęcono pracy w 7 grupach konwersatoryjnych, których moderatorami byli: Paul Christiani – reprezentant Pax Christi w RFN, założyciel i organizator akcji Ekumeniczna Pomoc Polsce, Michał Klinger – teolog, pracownik naukowy Sekcji Prawosławnej ChAT; ks. Zenon Maria Dariusz Miklus ze Starokatolickiego Kościoła Mariawitów; red. Jan Turnau z „Więzi” oraz wspomniani już księża: Adam Kleszczyński i Michał Czajkowski.

Po południu część uczestników spotkania udała się do klasztoru prawosławnego w Jabłecznej, gdzie po wysłuchaniu krótkiej historii monastyru uczestniczyła w Wieczerni. Warto wspomnieć, iż ten punkt programu prawie do końca był postawiony pod znakiem zapylania ze względu na trudności czynione przez gospodarzy z Jabłecznej. Lody przełamał dopiero gość monastyru, prawosławny duchowny z ZSRR – bp Atanazy Kudiuk, który wyraził chęć uczestniczenia w katolickiej procesji w Boże Ciało w Kodniu (święto to przypadało w przeddzień spotkania ekumenicznego, 25 V). Kodeńscy oblaci przyjęli to życzenie z radością i bp Atanazy wraz z proboszczem kodeńskiej cerkwi, ks. Aleksym Subotką, wzięli udział w procesji. Jeszcze tego samego dnia gościli się wzajemnie katolicy z Kodnia i prawosławni z Jabłecznej. Serdeczność i otwartość gościa ze Wschodu zmieniła zupełnie atmosferę, a ekumeniczni pielgrzymi mogli przybyć do monastyru. Stamtąd z kolei udali się do kościoła katolickiego w Jabłecznej, gdzie uczestniczyli w ekumenicznym nabożeństwie majowym, które prowadził ks. Michał Czajkowski, a refleksją nad Słowem Bożym podzielili się: ks. Adam Kleszczyński i Michał Klinger.

W tym samym czasie, gdy pierwsza grupa kodeńskich ekumenistów gościła w Jabłecznej, druga uczestniczyła w nieszporach w cerkwi kodeńskiej, a następnie udała się do Kuzawki, gdzie znajduje się jedyna luterańska stacja kaznodziejska na Podlasiu, obsługiwana przez ks. Jana Szklorza z Radomia. Stacja ta jest pozostałością po bardzo prężnej przed wojną parafii w Mościcach. Dziś w samej Kuzawce mieszka jedna rodzina – państwo Zelentowie. Na nabożeństwa, odbywające się w ich domu, zjeżdżają się jednak i inni luteranie z całego Podlasia.

Ekumenicznych pielgrzymów w Kuzawce czekało bardzo serdeczne przyjęcie. W bajecznej scenerii, na tle brzozowego gaiku ustawiono pośród zieleni ołtarz polowy: stół przykryty lnianym obrusem, prosty krzyż, Biblię, świece. Przybyła spora – jak na warunki diaspory – grupa ewangelików. Nabożeństwo prowadzili dwaj duchowni – ks. Jan Szklorz i ks. Jan Hause. Podczas nabożeństwa i po jego zakończeniu grała kameralna orkiestra dęta z Niemiec Zachodnich. Gospodarze zaprosili pielgrzymów na wspólną agapę, podczas której wielokrotnie mówiono o tym, jak ważnym wydarzeniem stało się przybycie młodzieży do Kuzawki. „Tego jeszcze tu nie było” – mówił ks. Jan Hause, a Grzegorz Polak wyraził uznanie dla świadectwa wiary luteranów na Podlasiu, gdzie znajdują się oni w oceanie katolicyzmu i morzu prawosławia. „Dobrze, że tu przyjechaliśmy. Mamy też nadzieję, że stanie się to tradycją” – powiedział na zakończenie. Wspaniała atmosfera towarzyszyła tym szczególnym godzinom ekumenicznej modlitwy i bycia razem.

W sobotni wieczór uczestnicy spotkania wzięli udział w nabożeństwie Słowa Bożego w intencji narodu i Kościoła ormiańskiego. Poprzedziła je krótka medytacja duchownego katolickiego, ks. Henryka Tomasika. Nabożeństwo zakończono obrzędem łamania chleba.

W niedzielny poranek, na zakończenie zjazdu młodzi ekumeniści udali się do Kostomłot, by w cerkwi pw. Św. Nikity uczestniczyć w katolickiej liturgii mszalnej w obrządku bizantyjsko-słowiańskim. Podczas liturgii ks. dr Tadeusz Zasępa wygłosił homilię, w której wspominał, że wiele będzie rodziło się pomysłów i propozycji ludzkich co do różnych dziedzin życia, ale chrześcijanie powinni przyjąć ten jedyny i najprawdziwszy pomysł Jezusa Chrystusa z Wieczernika: „aby byli jedno”. Ewangelia wzywa, abyśmy przekraczali samych siebie, aby człowiek przerastał siebie samego; niesie wieść o powszechnym braterstwie; niesie światło o godności sióstr i braci w Chrystusie, o wzajemnej solidarności. Ks. Za-sępa zachęcał młodych, by zanieśli tę wieść doswoich środowisk.

Spotkania kodeńskie są już tradycją. Tradycją dobrą i godną propagowania. Stają się też z roku na rok coraz bardziej międzywyznaniowe, gdyż nad Bug przybywa wciąż więcej przedstawicieli różnych wyznań chrześcijańskich. Jest to wielka łaska, bo przecież od ekumenicznego wychowania młodych dziś – zależy obraz jutrzejszej ekumenii. Kodeń uświadamia, jak ważne są tego typu spotkania, które same w sobie nie stanowią celu, lecz są drogą do upragnionej jedności.