Ewa Jóźwiak, redaktor naczelna JEDNOTY i prezes Synodu Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, obroniła w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie pracę doktorską na temat „Polacy z wyboru. Proces polonizacji na przykładzie czterech pokoleń pastorów w rodzinie Sachsów”.
Publiczna obrona rozprawy doktorskiej odbyła się 29 października w siedzibie ChAT. Podczas prezentacji swoich badań Ewa Jóźwiak mówiła, że polonizowanie się rodziny Sachsów było procesem naturalnym i nie miało podłoża ideologicznego czy politycznego. – W odniesieniu do czterech pokoleń pastorów w rodzinie Sachsów można przyjąć, iż pierwszy z nich – ks. Samuel Bogumił Sachs – zaczął proces polonizacji od poziomu akomodacji (dostosowania) i ewoluował do asymilacji częściowej. Z kolei ks. Adolf Sachs osiągnął już poziom asymilacji całkowitej. Przedstawiciele następnych dwóch generacji – ks. Leon i ks. Jerzy Sachsowie – byli w pełni świadomymi Polakami, konsekwentnymi w określaniu swojej tożsamości narodowej mimo łatwej pokusy dokonania w sytuacjach ekstremalnego zagrożenia zmiany narodowości na niemiecką i odwołania się do przeszłości rodzinnej. Ich wybory okazały się trwałe – dowodziła doktorantka.
Promotorem pracy był prof. Karol Karski, zaś recenzentami prof. Jarosław Kłaczkow z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz prof. Tadeusz J. Zieliński z ChAT. Prof. Kłaczkow napisał w swej recenzji, iż pomimo szeregu uwag polemicznych i zastrzeżeń merytorycznych pracę ocenia pozytywnie. „W wyniku kwerendy bibliotecznej, archiwalnej i wykorzystania źródeł rodzinnych powstał tekst wartościowy merytorycznie, zwłaszcza w przypadku dziejów rodziny Sachs. Jest to duża zasługa Autorki, która stała się przez to jednocześnie kronikarką tego zasłużonego dla dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce rodu. (…) Zgłoszone uwagi krytyczne do pierwszych trzech rozdziałów mają więc bardziej charakter polemiki historycznej” – skonkludował swoje uwagi toruński historyk.
Z kolei prof. Zieliński zauważył, że chociaż „praca jest przede wszystkim opracowaniem biograficznym, to jednak jej czytelnik może wyrobić sobie zdanie na temat problemu tożsamości narodowej, z jakim zmagała się ludność przybywająca z Europy zachodniej do XIX-wiecznej Polski i zapuszczająca tu na stałe korzenie”. Recenzent dodał, że dokonana w rozprawie rekonstrukcja losów księży Sachsów i kontekstu ich dziejów nie budzi poważnych zastrzeżeń, zaś krytyczne uwagi dotyczą jedynie spraw mniejszej wagi.
Po wysłuchaniu prezentacji rozprawy, recenzji oraz odpowiedzi doktorantki na uwagi recenzentów i pytania zebranych Rada Wydziału Teologicznego ChAT w głosowaniu postanowiła nadać Ewie Jóźwiak stopień doktora teologii ewangelickiej.
Dr Ewa Jóźwiak urodziła się w 1963 r. w Olsztynie. Ukończyła studia magisterskie i licencjackie z teologii ze specjalizacją ekumeniczną w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Studiowała również w Instytucie Ekumenicznym w Paderborn. Zawodowo zajmuje się przede wszystkim pracą dziennikarsko-redaktorską. Pracowała m.in. w „Studiach i Dokumentach Ekumenicznych”, „Gazecie Wyborczej” i Katolickiej Agencji Informacyjnej. Od 1989 r. współpracuje w JEDNOTĄ, od 2012 r. jest jej redaktor naczelną. Współpracuje również z Telewizją Polską i Polskim Radiem w zakresie programów ekumenicznych. Prowadziła zajęcia zlecone z zakresu teologii Kościołów ewangelickich na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Jest aktywna w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w RP. Od 2013 r. pełni funkcję prezesa Synodu tego Kościoła. Jest autorką wielu publikacji naukowych, popularno-naukowych i dziennikarskich z zakresu ekumenizmu, dialogu chrześcijańsko-żydowskiego czy historii Kościoła.